Dija është dritë

Ibnu Hatima (1333-1369), dijetar dhe mjek andaluzian, është i pari që ka hedhur teorinë se organizmi i njeriut sulmohet nga gjallesa shumë të vogla e të padukshme të cilat shkaktojnë sëmundje. Ai kundërshtonte me forcë të gjithë ata që pretendonin se sëmundjet shfarorëse si murtaja, ishin një mallkim që vinte nga qielli

Dr. Asllan Tahiraj

Ibnu Sina (Avicena, 980-1037) thekson në librin e tij el-Kanun, se sekrecionet dhe jashtëqitjet e trupit të njeriut mund të kontaminohen nga mikrobet dhe si pasojë mund të transmetojnë sëmundje tek të tjerët. Ai përshkroi natyrën ngjitëse të tuberkulozit, rekomandoi karantenën si masë mbrojtëse kundër përhapjes së sëmumdjeve dhe zbuloi përftimin e acidit sulfurik dhe alkoolit si substanca dezinfektuese të kohës së tij.

Mjeku i madh Razi (Rhazes, 854-925 ), është ai të cilit i atribohet përshkrimi i parë shkencor i Fruthit dhe Lijës si dy sëmundje infektive shumë të përhapura në atë kohë. Ai ishte i pari që përdori alkoolin si lëndë dezinfektuese.

Ibnu Hatima (1333-1369), dijetar dhe mjek andaluzian, është i pari që ka hedhur teorinë se organizmi i njeriut sulmohet nga gjallesa shumë të vogla e të padukshme të cilat shkaktojnë sëmundje. Ai kundërshtonte me forcë të gjithë ata që pretendonin se sëmundjet shfarorëse si murtaja, ishin një mallkim që vinte nga qielli. Në këto kohë, në mesin e shekullit të katërmbëdhjetë, murtaja, ose “vdekja e zezë” siç quhej në atë kohë, ishte ulur këmbëkryq në Europë dhe mori jetën e dhjetëra miliona njerëzve (rreth 25 milion!). Më vonë do të zbulohej se kjo sëmundje shfarorëse shkaktohet nga një bakterie e rëndomtë (yersinia pestis) e cila transmetohet tek njerëzit me anë të minjve si pasojë e papastërtisë dhe kushteve të rënda higjienike.

Këta mjekë dhe dijetarë të mëdhenj nuk u bazuan tek thashethemet dhe as tek “teoritë konspirative”, të cilat në atë kohë vinin nga Europa dhe pretendonin se vdekja e zezë është një mallkim, komplot e magji! Ata u bazuan në nxënien e dijes dhe praktikimin e saj, u bazuan tek thellimi në studime dhe eksperimente. Me këmbënguljen dhe etjen e tyre për dije, ata i dhanë dritë të gjithë botës. Ata ishin njerëz të mëdhenj dhe muslimanë të vërtetë!

“Lexo me emrin e Zotit tënd i Cili krijoi!” (Kuran 96:1)

 

326 thoughts on “Dija është dritë

Comments are closed.